Blog 22: Projectmanagement in de Zorg Onderzoek 2019-1
Projectmanagement in de Zorg OnderzoekNoodzaak tot verandering (blog 1 van 3)
In 2019 deed stichting Projectmanagement in de Zorg in samenwerking met Improven wederom onderzoek naar de stand van zaken op het gebied van projectmanagement in de zorg. In 2017 organiseerden we een vergelijkbaar onderzoek en in 2008 vond het Nationaal Projectmanagement Onderzoek Zorg plaats. In 2008 kreeg het opgeleverde resultaat aan het einde van het project nog het rapportcijfer 6,3. In 2017 verdiende het projectmanagement bij zorgorganisaties nog het vergelijkbare rapportcijfer 6,2. Maar in 2019 is het gemiddelde cijfer dat zorgorganisaties krijgen voor projectmanagement echter nog maar een 5,7. Ons onderzoek heeft geen wetenschappelijke pretenties, maar deze stand van zaken wordt vrijwel altijd wel herkend en bevestigd in de tientallen gesprekken die wij de afgelopen jaren hebben gevoerd met projectmanagers in de zorg.
Het lage(re) cijfer is wellicht deels te verklaren uit het feit dat 90% van de (bijna 100) deelnemers aan het onderzoek van mening is dat projectmanagement in hun organisatie beter op de kaart moet worden gezet. Misschien hebben juist diegenen die dat vinden de moeite genomen om mee te doen aan ons onderzoek en beoordelen mensen met deze mening hun projectmanagement anders dan degenen die niet mee doen. Er is dus een kans dat de resultaten van dit onderzoek door projectmanagers gebruikt gaan worden als een soort breekijzer om verandering te realiseren in hun organisatie.
Enigszins hoopvol is dat bijna 10% van de deelnemers aan het onderzoek hun organisatie een 8 of 9 als eindcijfer voor projectmanagement geeft. Deze oordelen zijn niet gevalideerd, maar ook wij zien wel degelijk dat sommige zorgorganisaties erg goed bezig zijn op het gebied van projectmanagement. Verontrustend is dat bijna 20% van de deelnemers hun organisatie een dikke onvoldoende geeft (een 4 of lager). Helemaal gerust op de tussenliggende eindcijfers (5, 6 en 7) zijn we ook niet, want naar aanleiding van de vraag ‘Hoe volwassen vindt u de projectmanagementprocessen bij uw organisatie?’ konden wij het onderstaande staatje opstellen. Trek daaruit uw eigen conclusies.
Op basis van het bovenstaande concluderen wij in ieder geval dat het projectmanagement in de zorg alles behalve overal op orde is, althans dus niet zo goed is als het eigenlijk behoort te zijn. En toonaangevend is het al helemaal niet, terwijl onze stelling is dat projectmanagement in de zorg dat moet zijn.
Waarom de kwaliteit van projectmanagement bij zorgorganisaties achterblijft hebben we in diverse andere blogs reeds besproken. Tijdens de ronde tafel naar aanleiding van het 2019 onderzoek hebben we de deelnemers ook gevraagd waarom zij menen dat bij veel zorgorganisaties toegevoegde waarde van projectmanagement geen onderwerp is.
Als reden werd onder meer genoemd, dat er vaak nog te weinig besef bestaat van dat bepaalde zaken in de lijn worden opgepakt, terwijl de kans op succes vergroot kan worden door het als een project aan te pakken.
Ook werd tijdens de ronde tafel als reden genoemd dat projectmanagers vaak onzichtbaar voor het lijn(top)management: ze verzetten bergen werk, maar dat valt niet op omdat het leeuwendeel ergens op de achtergrond gebeurt.
Tot slot werd geconstateerd dat weinig aandacht voor projectmanagement overblijft als in eerste instantie het primaire proces aandacht vergt en daarna het normale management alle aandacht opslokt. Projectmanagement eindigt dan, heel gechargeerd en enigszins verongelijkt gezegd, als het derde wiel aan een wagen en in het verdomhoekje.
De lage kwaliteit van projectmanagement(processen) is niet te rijmen met het feit dat bijna 80% van de respondenten aangeeft dat hun hun organisatie zich de afgelopen jaren meer heeft moeten veranderen dan daarvoor (tegenover 22% hetzelfde en slechts 1% minder). De belangrijkste aanleidingen voor verandering zijn innovatie, compliance en de behoeften van de patiënt / cliënt.
Dat zorgorganisaties meer moeten veranderen is eigenlijk vragen naar de bekende weg, want alleen wie onder een steen heeft geleefd, weet niet dat in zorgorganisaties de complexe veranderingen, verbeteringen, verschuivingen, verhuizingen, enzovoorts over elkaar heen buitelen ten gevolge van bijvoorbeeld de talrijke technologische, demografische, economische, wetenschappelijke ontwikkelingen en de vele, diverse partijen die zich daar tegen aan bemoeien.
Om naast het normale werk alle project voor elkaar te krijgen lukt zelden op z’n janboerenfluitjes en / of op goed geluk. Als het noodzakelijk is om meer te veranderen, dan is het des te noodzakelijker om de projectmanagementprocessen in zorgorganisaties gedegen te structureren en aandacht te besteden aan een vruchtbare & motiverende cultuur rondom projecten. Wordt vervolgd in onze volgende blog met als onderwerp: “waarom projecten mislukken”.
2019, John van Rouwendaal & Maarten van Weeghel