In de blog Implementeren is mensenwerk is het belang van de juiste persoon op het juiste moment op de juiste plaats duidelijk naar voren gekomen. En natuurlijk is dit een belangrijk uitgangspunt voor het succesvol doorlopen van projecten en implementaties, alleen blijft het hier niet bij. Er zijn namelijk diverse andere valkuilen, waar je als projectprofessional in de zorg ook mee te maken kunt krijgen en dan specifiek wanneer het gaat om ICT-projecten. Dat zijn valkuilen die veelal samenhangen met het ontbreken van draagvlak op de werkvloer, waar zich vaak de kritische (eind)gebruikers bevinden. 

Denk bij de genoemde eindgebruikers aan de zorgprofessionals, die dagelijks druk bezig zijn met patiënten/cliënten en daardoor geen tijd willen en kunnen vrijmaken voor de zoveelste wijziging verandering van systeem of werkwijze. Het gaat dan bijvoorbeeld om projecten die betrekking hebben op nieuwe werkprocessen en software voor het plannen van afspraken met patiënten/cliënten in ziekenhuizen of de implementatie van een zorgregistratiesysteem in de jeugdzorg, voor te factureren uren die dienen te worden verantwoord richting gemeenten. 

En we weten allemaal dat wanneer het draagvlak blijft ontbreken uiteindelijk een desinvestering het onontkoombare gevolg is. Dit nog los van de volgende teleurstelling bij hardwerkende zorgprofessionals en ook de patiënten/cliënten oftewel degenen waar wij het als projectprofessionals allemaal voor doen.

In dat opzicht worden ICT-vernieuwingen binnen zorgorganisaties nog te vaak gezien als een last in plaats van een lust. Dat is jammer en vooral onnodig. ICT kan namelijk een belangrijke bijdrage leveren aan het verbeteren van de onderliggende procesgang en vooral aan het leveren van nog betere zorg aan de patiënten/cliënten. Alleen is het dan wel zaak de eventuele weerstand op de werkvloer weg te nemen. Maar waar komt deze weerstand vandaan?

Natuurlijk zou je het cliché 'onbekend maakt onbemind' kunnen aanvoeren, maar dit is iets te gemakkelijk. Weerstand en het bijpassende gedrag hebben in dit geval ook te maken met ervaringen die eerder, tijdens vergelijkbare projecten, zijn opgedaan en deze zijn meer dan geregeld niet heel erg positief, ondanks dat dit door de opdrachtgevers en betrokken leidinggevenden nog wel eens wordt gebagatelliseerd. In dat opzicht is de opmerking van Victor Lamme, hoogleraar cognitieve neurowetenschappen, in zijn boek ‘De vrije wil bestaat niet’ (2011), zeer toepasselijk:

Om de onvermijdelijke weerstand om te zetten naar succesvolle implementatie en het gewenste projectresultaat, is het in ieder geval zaak te leren van de fouten die in het verleden binnen de eigen organisatie en bij andere organisaties zijn gemaakt. In dat opzicht zijn er bij het succesvol implementeren van ICT-oplossingen, maar natuurlijk ook bij andersoortige trajecten, vijf herkenbare valkuilen geregeld zichtbaar. Doe hier dus je voordeel mee bij het volgende project waar je als projectprofessional in de gezondheidszorg mee aan de slag gaat. Het is overigens een beperkte lijst, maar vul waar nodig aan middels een comment op deze blog of een mail naar de auteur 😊.

Uiteindelijk heeft alles te maken met verandering en de acceptatie hiervan. Vanuit die optiek gezien is onderstaand citaat van George Bernard Shaw een meer dan passende afsluiting van deze blog. Veel veranderplezier toegewenst.

Deze blog is geschreven door Richard van der Lee. Richard is werkzaam bij Improven en helpt zorgorganisaties en zorgprofessionals bij het realiseren van projecten en verandertrajecten, waarbij hij geregeld gebruik maakt van LEGO® SERIOUS PLAY® (Design thinking) als creatieve interventie voor diverse vraagstukken. Bekijk voor meer informatie en inspiratie zijn Linkedin-profiel